BİTİŞİK BÖLGE

                                                  BİTİŞİK BÖLGE

• Bitişik Bölge, karasularına bitişik olan ve kıyı devletinin belirli bir genişliğe kadar bazı konularda yetkilerini kullandığı açık deniz alanını ifade eder.
• Bitişik bölge kavramı ilk olarak 1736 yılında İngiltere tarafından ortaya atılmıştır.
• İngiltere 1736 yılından 1876 yılına kadar «Hovering Act» ismiyle çıkardığı konunla İngiliz karasularına bitişik açık deniz alanında yabancı gemileri gümrük ve maliye konularında denetlemeye başlamışlardır.
• İngiltere’den sonra Amerika da 1799 da çıkarmış olduğu bir kanunla bitişik deniz alanına sahip olduğunu ilan etmiştir.
• Burada şöyle demektedir «ABD nin bir limanına girecek olan gemiler kıyıdan itibaren 12 mil mesafeye girdikleri andan başlayarak Amerikan Kanunlarına tabi olacaklardır» demektedir.
• Sonrasında diğer devletler de güvenlik ve tarafsızlık bakımından bitişik bölgeler ilan etmeye başlamışlardır.
• İlan ettikleri bu bitişik bölgelerde yabancı savaş gemilerinin ve ticaret gemilerinin  girmesini birtakım şartlara tabi tutmuşlar  veya yasaklamışlardır.
• Ancak bu uygulama deniz hukukunda devletlerin çoğunun kabul ettiği genel geçerli bir kural haline gelmemiştir.1) Bitişik bölge olarak adlandırılan, karasularına bitişik olan bir bölgede kıyı devleti aşağıdaki amaçlarla gerekli kontrolleri yapabilir:
  1. a) Ülkesi üzerinde veya karasularında gümrük, maliye, sağlık ile ilgili kanun ve kurallarına riayetsizlikleri önlemek;
  2. Kıyı devletinin bitişik bölgeye sahip olması için böyle bir deniz alnında yetki kullanacağına ilişkin karar alması ve bunu ilan etmesi gerekir.
  3. Ancak; Kıyı devleti yalnız bazı çıkarlarını korumak amacıyla bitişik bölge ilan edebilir.
  4. Kıyı devletinin bitişik bölgeye sahip olması için böyle bir deniz alnında yetki kullanacağına ilişkin karar alması ve bunu ilan etmesi gerekir.
  5. Ancak; Kıyı devleti yalnız bazı çıkarlarını korumak amacıyla bitişik bölge ilan edebilir.
  6. Kıyı devletinin bitişik bölgeye sahip olması için böyle bir deniz alnında yetki kullanacağına ilişkin karar alması ve bunu ilan etmesi gerekir.
  7. Ancak; Kıyı devleti yalnız bazı çıkarlarını korumak amacıyla bitişik bölge ilan edebilir.
  8. 2) Bitişik bölge, karasuları genişliğinin ölçülmeye başlandığı esas hatlardan itibaren 24 deniz milinin ötesine geçemez.

     3) İki devletin kıyılarının karşı karşıya veya yan yana olduğu durumlarda bu iki devlet aralarında aksine bir anlaşma olmadığı takdirde esas hatlar üzerindeki en yakın noktalardan eşit uzaklıkta olan orta hattın ötesine geçemezler.

     HUKUKİ REJİM

     • Kıyı devletinin bitişik bölgeye sahip olması için böyle bir deniz alnında yetki kullanacağına ilişkin karar alması ve bunu ilan etmesi gerekir.
     • Ancak; Kıyı devleti yalnız bazı çıkarlarını korumak amacıyla bitişik bölge ilan edebilir.BMDH na göre bitişik bölgede kıyı devleti yalnız 4 konuda denetleme ve ceza yetkisine sahiptir.Bunlar;
       • Gümrük,
       • Maliye,
       • Sağlık
       • Göç 

       Konusundaki düzenlemelerdir.

       • Kıyı devletinin bitişik bölgede kullanabileceği yetki devletin ülkesinde, iç sularında yada karasularında gümrük sağlık, maliye ve göç konularındaki mevzuatına aykırı davranılmasını daha bitişik bölgede iken önlemektedir.
       • Yani konu çok açıklanmış bir konu değildir. Dolayısıyla  kıyı devleti henüz karasularına girmemiş bitişik bölgede bulunan bir gemi için ağır bir işlem olmaması nedeniyle bir tutuklama yapılmaması ön görülmektedir.
       • Bu yetkinin daha çok soruşturma ve arama gibi işlemlerde kullanılması daha yerinde bir karar olacaktır.
       • Yani konu çok açıklanmış bir konu değildir. Dolayısıyla  kıyı devleti henüz karasularına girmemiş bitişik bölgede bulunan bir gemi için ağır bir işlem olmaması nedeniyle bir tutuklama yapılmaması ön görülmektedir.
       • Bu yetkinin daha çok soruşturma ve arama gibi işlemlerde kullanılması daha yerinde bir karar olacaktır.
       • Eğer ülkesinde belirtilen konularda mevzuatı ihlal etmiş ise, failleri bitişik bölgede iken yakalayıp cezalandırma yetkisini de kullanabilir.
         • • Kıyı devletine tanınan geminin bitişik bölgede yakalanıp cezalandırılması yetkisi için hukuk ihlalinin kıyı devletinin kara yada deniz ülkesinde vuku bulması gerekmektedir.
         • Yani bu yetki ancak kıyı devletinin kara sularına  ve iç sularına girdikten sonra suçu işleyip Açık Denize açılan gemiler üzerinde kullanılabilecektir.
         • • • Sonuç olarak kıyı devleti karasularında egemenliğine ilişkin tüm yetkilerini kullanabilirken, bitişik bölgede sadece korunması istenen menfaatlerle ilgili yetkilerini kullanabilir.
           • Burada unutulmaması gereken nokta Bitişik Bölge Açık Denizin bir parçası olarak kabul edilmiş olduğu konusudur.