Echo Sounder

Echo sounder, deniz dibi derinliğini ölçen ve dikey deniz ortamındaki cisimlerin yüzeye olan mesafesini tespit eden bir seyir yardımcısıdır. Balıkçılıkta, balık sürülerinin aranmasında kullanılmaktadır.

Aynı zamanda deniz tabanıyla ilgili deniz inşaatında da kullanılan bir cihazdır.

Ultrasonik ses dalgaları kullanılarak deniz dibi tabanı ölçülür, ultrasonik ses dalgaları denizde daha hızlı bir yayılma  özelliği gösterdiği için kullanılır. Su içerisinde ışık ve radyo dalgalarına göre daha az zayıflamaya uğrayan ses dalgalarının kullanıldığı sistem Sound Navigation and Ranging kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur.

Eğer yatay gönderme yapılıyorsa  aynı adıyla akustik cihazı sonar, dikey gönderme yapılıyorsa cihaz echo-sounder, olarak adlandırılmaktadır. Ancak temel fonksiyonları bakımından, echo-sounder  daha önemli ve yaygın oluşu bilinen bir durumdur.

Alıcı, verici, transduser ve ekran olmak üzere her iki cihazda da işlevsel yapı birbirinin aynıdır. Bu fark ilk bakışta çok küçük görünebilir. Fakat sonar transducerler’inin çeşitli istikametlere yönlendirilebilir oluşu sonarı çok daha karışık bir alet haline getirir ve çalıştırılması çok daha güçtür.

Echo Sounder, aşağı yukarı otomatik olarak çalışır fakat sonar; özel olarak yöneltilen ses yayılışını araştıracak ve sonarın yankı dilini doğru olarak anlayabilecek tecrübeli bir operatöre ihtiyaç duyar. Geminin omurga hizasından deniz suyuna dik olarak gönderilen 14 – 200 KHz frekansında, hüzme şeklindeki bu enerji palsı, deniz ortamındaki yansıtıcı cisimlere çarpıp eko olarak geri döner. Cihaz alıcısı tarafından bu ekolar alınıp genliği yükseltilir ve kayıt ediciye kaydedilir.

Şu kısımlardan oluşur:

• Elektrik palsı osilatör tarafından üretilip, transducer vasıtasıyla, ultrasonik ses dalgaları halinde su içine gönderen verici;

2-      Deniz içindeki cisimlerden yansımış olarak gelen ultrasonik ses dalgaları, transducer ile elektriksel sinyale çevrildikten sonra, bunların genliklerini yükseltip indikatöre veren alıcı;

3-      Alıcı tarafından yükseltilen yankıları özel bir kayıt kağıdına kaydeden kaydedici veya gösterge;

4-      Cihazın çalışmasını sağlayan güç   kaynağı

Kaynakça;

http://www.geocities.ws/reo576/echo.html

https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Echo_sounder#:~:text=Echo%20sounder%2C%20ultrasonik%20ses%20dalgalar%C4%B1,Bal%C4%B1k%C3%A7%C4%B1l%C4%B1kta%2C%20bal%C4%B1k%20s%C3%BCr%C3%BClerinin%20aranmas%C4%B1nda%20kullan%C4%B1lmaktad%C4%B1r.

http://www.spinabifidaturkey.com/web/echosounder/echo%20sounder.htm

https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=http://www.graftek.com.tr/zip/kongsberg-ea440-ek-dosyalar/390/&ved=2ahUKEwjnjurnnNrvAhWDLewKHUdjA5UQFjAKegQIDxAC&usg=AOvVaw3VT89ARDiMdBm-gbNQwmCv&cshid=1617183476631

https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://www.researchgate.net/publication/237703828_Balikcilikta_Akustik_Cihazlar_ve_Uzaktan_Algilamanin_Kullanimi&ved=2ahUKEwjnjurnnNrvAhWDLewKHUdjA5UQFjAQegQIERAC&usg=AOvVaw3l0JHLlIFivJv4t2v3tUjj&cshid=1617183476631

YAZAR: 

Serap Yoğun

Kocaeli Üniversitesi- Deniz ve Liman İşletmeciliği