Lacka - Sevgi Girgin 
Öncelikle lojistiğin ne olduğunu bilmemiz gerekmektedir. Lojistik esas olarak askeri bir terimdir ve ilk kez 1905 yılında “ordulara ait malzeme ve personelin tedarik, taşınma, bakım ve yenilenmesi” şeklinde kullanılmıştır. Fakat esas önemi II. Dünya Savaşı sırasında anlaşılmış ve sonrasında lojistiğe bilimsel bir konu gözüyle bakılmaya başlanılmıştır. Dünya’da lojistiğin gelişimini sıra ile açıklamak gerekirse, tarihteki aşamalarını şöyle sıralayabiliriz:
1940-1960: Lojistik aşamasını kurma
1960-1970: Lojistik fikrinin yerleşmesi ve itibar kazanması
1970-1980: Önceliklerin ve modellerin değişme çağı
1980- ∞ : Ekonomik ve teknik değişimin yeni çağı
Dünya genelinde lojistik sektöründeki gelişim sürecini yukarıda bahsettik. Lojistik sektörünün ülkemizdeki durumuna gelecek olursak;
Daha önceki yıllarda yoğun olarak kara yolu ve demir yolu taşımacılığı alanlarında söz sahibi olan Türk lojistik sektörü, 1980’lerde başlayan ve kara, hava, deniz ve demir yolunu kapsayan kombine taşımacılık ile lojistik sektöründe ciddi bir çıkış yapmıştır. 1990’larda güçlendirilen kombine taşımacılık alt yapısı 2000’lere gelindiğinde artık dünya standartlarında bir sisteme dönüşmüştür. Oluşturulan bu kalite standartları ve hizmet çeşitliliği ile 2000’lerin başından itibaren yurt dışı irtibat büroları kuran ve başka ülkelerde aktif olarak faaliyet göstermeye başlayan Türk lojistik firmaları, bir anlamda Türkiye’nin lojistik konusundaki potansiyelinin dünyaya duyurulmasında da önemli bir rol oynamıştır. Hizmet sektörlerinden biri olan lojistik sektörünün, ülkemizde turizmden sonra en fazla potansiyeli bünyesinde barındıran ikinci sektör olduğu ifade edilmektedir.
Türkiye ekonomisi için, lojistik faaliyetlerin gelişmiş düzeye ulaşması ve dünya standartlarına yaklaşmasının önemli yararları olacaktır; Türkiye sahip olduğu coğrafi konumu itibariyle yakın çevresinde lojistik hizmet verebilecek tek ülke olabilme şansını elde edebilir. Barındırdığı nüfus ve sahip olduğu büyük ekonomi nedeniyle, lojistik hizmetlerden yararlanacak olan milli üretici ve ihracatçı fayda sağlayabilir, Türk ürünlerinin dış pazarlara erişim süre ve maliyeti azaldığı gibi bu durum da talebi olumlu etkileyebilir.
Türkiye’de Faaliyet Gösteren Lojistik Firmaları
Türkiye’de gelişmekte olan sektörlerin başında gelen lojistiğin önemi, Türkiye’nin coğrafi konumu göz önünde bulundurulduğunda, uluslararası boyutta daha da artmaktadır. Türkiye’de dış ticaret yapan yaklaşık 50.000 şirket bulunmaktadır. Bu şirketlerin yaklaşık 5.000’i 1 milyon doların üzerinde dış ticaret hacmine sahiptir. Dış ticaret şirketlerine verilen lojistik hizmetleri sağlayan yaklaşık 2.000 gümrükleme şirketi, 1.200 uluslararası kara taşımacılık şirketi, 1.000 uluslararası denizcilik şirketi, 250 taşıma işleri organizatörü (freight-forwarder) şirket ve 250 civarında antrepo bulunmaktadır. Ayrıca nakliyat ambarı işletmecileri, taşıma işleri komisyoncuları, dağıtım şirketi, kargo ve kurye sektöründe çalışan şirketleri de sektör kapsamına dahil etmek mümkündür. Bu firmalardan bazıları şu şekildedir;
Omsan Lojistik
Arkas Lojistik
Horoz Lojistik
DHL
Mars Lojistik
Doğan Lojistik
Exel Lojistik
TNT
Borusan Lojistik
Ekol Lojistik
Kaynakça:
Notları için Dr. Pelin Bolat’a teşekkürler.
Yazar:
Abdullah DEMİRKIRAN
İstanbul Teknik Üniversitesi- Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği
