Saldıray - Egemen Savaş 4.SINIF 4: Yanıcı Katı Maddeler
Yanıcı katılar 3 sınıftan oluşmaktadır. Taşınmaları sırasında istiflenen maddelerin sahip oldukları özelliklere göre yapılmaları gerekmektedir. Aksi durumda ciddi olarak tehlike oluşturabilecek olan katılardır.
Sınıf 4.1. Yanıcı Katı Maddeler
Bu yanıcı katı maddeler oldukları halleriyle yanıcılardır. Sürtünme yoluyla ateş alabilirler ve yanma hızları fazladır. Çevrelerindeki ufak bir kıvılcım gibi ısı kaynakları ile kolayca yanabilirler. Bulundukları ortam için tehlike oluştururlar ve çevrelerinde yüklere zarar verebilirler. Bu yüklerin istiflemelerinde ısı kaynaklarından uzakta olmalarına dikkat edilmelidir. Personel alanlarından uzakta olmaları gerekmektedir.
IMDG Koduna Göre Yanıcı Katılar İçin Kullanılan Etiket
Sınıf 4.2. Kendi Kendine Yanabilen Katı Maddeler
Bu yanıcı katılar kendi kendilerine yanabilmekte yada hava ile temas etmeleriyle ısıları yükselerek yanabilmekte olan katılardır. Bu sebepten dolayı hava ile temaslarına dikkat edilmelidir. Taşındıkları kapların sıcak hava ile bile temas etmemelerine dikkat edilmelidir. Düzenli olarak ısılarının kontrol edilmeleri yanma durumlarının önüne geçecektir. Bu katıların taşınmalarında istif yerlerinin serin ve sıcak hava akımlarından uzak olmasına dikkat edilmelidir.
IMDG Koduna Göre Kendi Kendine Yanabilen Katılar İçin Kullanılan Etiket
Sınıf 4.3. Suyla Temaslarda Tehlike Oluşturan Katı maddeler
Bu katı maddeler ıslandıkları zaman veya suyla temas ettikleri zaman yanıcı veya zehirli gaz çıkaran katılardır. Hava ile temas ettikleri zaman patlayıcı olan bu gazlar tehlike oluşturmaktadır. Yine ortaya çıkan zehirli gazlarda personel sağlığı için oldukça tehlikelidir. Bu katıların taşımalarından istif yerlerinin su kaynaklarından ve su hatlarından uzakta olmasına dikkat edilmelidir. Yine bu maddeler istiflenirken havalandırma kanallarının uzağında istiflenmelidir.
IMDG Koduna Göre Islandığında Yanabilen Katılar İçin Kullanılan Etiket
SINIF 5: Oksitleyici Maddeler ve Organik Peroksitler
Oksitleyici maddeler ve Organik peroksitler sınıf 5.1. ve sınıf 5.2. olarak iki ayrı gruba ayrılmıştır. Sınıf 5.1. kendiliğinden yanıcı olmayan fakat oksijen yayarak ortamdaki yangınları şiddetlendiren oksitleyici maddelerdir. Sınıf 5.2. kolayca yanabilen organik peroksitlerdir.
Sınıf 5.1. Oksitleyici Maddeler
Oksitleyici peroksitler, kendiliğinden yanıcı değillerdir. Fakat kendilerinden oksijen yayarak diğer maddelerin yanmalarını kolaylaştırıcı ortamlar meydana getirmektedirler. Bulundukları ortamda yanıcı olan maddeler bulunmamalıdır. Bu maddelerin taşımalarında istif yerlerinin hava akımlarından etkilenmeyen yerler olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca çevrelerinde yanıcı ve yakıcı maddeler bulunmamasına dikkat edilmelidir.
IMDG Koduna Göre Oksitleyici Maddeler İçin Kullanılan Etiket
Sınıf 5.2. Organik Peroksitler
Organik peroksitler patlayıcı etkilere ve yanıcılık özelliklerine sahiptirler. Pek çoğu ısıya karşı duyarlı olduklarından kolayca yanabilmektedirler. Çevrelerindeki diğer yükler için yangın riski taşımaktadırlar. Bu tehlikelerinden dolayı durumlarını kontrol altında tutabilmek için solüsyon olarak suyla veya inert olan sıvılarla karıştırılarak taşıma yapılmaktadır. Bu tür maddelerin taşımalarında istif yerlerinin ısı kaynaklarından uzakta ve kolay yanıcı maddelerden uzak olmasına dikkat edilmelidir. Taşıma yerlerinin kuru ve serin olmaları önemlidir.
IMDG Koduna Göre Organik Peroksitler İçin Kullanılan Etiket
6.SINIF 6: Zehirli ve Bulaşıcı Maddeler
Zehirli ve Bulaşıcı maddeler iki sınıfa ayrılmıştır. Sınıf 6.1. Zehirleyici maddeler, taşıma sırasında personele zarar verebilecek olan maddelerdir. Sınıf 6.2. Bulaşıcı maddeler taşınma sırasında personele hastalık bulaşmasını sağlayan maddelerdir.
Sınıf 6.1. Zehirli Maddeler
Bu tür maddeler, canlılar üzerinde ciddi yaralanmalar ve ölümlere yol açabilir. Personellerin yuttuğunda, solunduğunda ya da ciltlerine temas ettiğinde ciddi hasarlar vermektedir. Bu maddelerin taşınması sırasında istiflerinin personelden uzakta yapılmasına büyük önem gösterilmelidir. Personel maddenin özeliğine göre direk temas etmemeleri ve koruyucu ekipman kullanmalıdır. Yine istif aşamasında havalandırma kanallarından uzakta ve koruyucu kaplarda özenle saklanmalıdır.
IMDG Koduna Göre Zehirleyici Maddeler İçin Kullanılan Etiket
Sınıf 6.2. Bulaşıcı Maddeler
Bu tür maddeler personel ve hayvanlara hastalık bulaşmasına sebep olan maddelerdir. Maddelerin içerisinde bulunan bakteriler, virüsler veya parazitler insan veya hayvan vücuda geçerek hastalık yapmaktadır. Canlılar için hayati önem taşıyan bu yük türü taşıdığı mikroorganizmaların sebep olduğu hastalığa bağlı olarak öldürücü boyutlarda riskler taşıyabilir. Tıbbi artıklar ve ölü canlı bedenleri de bu sınıf içerisinde bulunmaktadır. Bu tür maddelerin taşınmasında istif yapılırken, personel alanlarından uzakta ve izole edilmiş halde tutulması gerekmektedir. Hava ile temasın olmadığı kaplarda taşınması da hastalığın hava ile bulaşmasını önleyecektir. Personelinde yük ile temasında koruyucu ekipman kullanması gerekmektedir.
IMDG Koduna Göre Mikroplu Biyolojik Maddeler İçin Kullanılan Etiket
7.SINIF 7: Radyoaktif Maddeler
Radyoaktif maddeler çıkarmakta oldukları görünmez radyasyondan dolayı çok tehlikelidirler. Radyasyon canlı vücuduna temas etmesiyle vücuda kalıcı hasar meydana getirmektedir. Vücut hücrelerinin radyasyondan etkilenmeleri sonucunda hasarı düzeltilemez sorunlar meydana gelmektedir. Radyoaktif ürünlerin sınıflandırılmasında Uluslararası Atom Enerji Ajansı (The International Atomic Energy Agency – IAEA) yetkilidir. Bu tür maddelerin taşınmasında istifler yapılırken personel alanlarından oldukça uzakta olmasına dikkat edilmelidir. Radyoaktif maddelerin kurşun kaplar içinde taşınması gerekmektedir. Personelinde yüklere temasında koruyucu donanım kullanmaları şarttır. Çıplak halde temasta, yükün durumuna göre radyasyona maruz kalınır.
Bu maddeler sahip oldukları radyasyon seviyelerine göre üç kategoriye ayrılmışlardır:
- Kategori I (beyaz) – tehlike açısından en az tehlikeye sahip olan maddelerdir.
- Kategori II (sarı ve beyaz) – tehlike açısından orta seviye tehlikeye sahip maddelerdir.
- Kategori III (sarı ve beyaz)- tehlike açısından yüksek seviyeye sahip maddelerdir.
IMDG Koduna Göre Radyoaktif Maddeler İçin Kullanılan Etiketler
8.SINIF 8: Aşındırıcı (Korozif) Maddeler
Bu maddeler belirli bir süre temasta oldukları canlılara ve maddelere önemli miktarda zarar verirler. Bazı maddeler temas edilen ciltte hasara yol açarken, bazılarında sahip oldukları zehirli buhar ile öldürücü olabilirler. Bu sınıftaki bazı ürünler ise su ile birlikte aşındırıcı etkiye sahip olabilmektedirler. Bu yüklerin taşınmalarında istiflerinin personel alanlarından uzakta olması önemlidir. Personelin çıplak elle temas etmesi çok ciddi yaralanmalara sebep olacaktır. Bundan dolayı koruyucu donanım kullanılması şarttır.
Bu sınıf içindeki maddeler 3 ambalaj grubunda altında değerlendirilmektedir.
- Ambalaj Grubu I en yüksek seviyede tehlike içeren aşındırıcılar
- Ambalaj Grubu II orta seviyede tehlike içeren aşındırıcılar
- Ambalaj Grubu III düşük seviyede tehlike içeren aşındırıcılardır
IMDG Koduna Göre Aşındırıcı (Korozif) Maddeler İçin Kullanılan Etiket
9.SINIF 9: Diğer Tehlikeli Maddeler
Bu maddeler tehlike meydana getiren ve diğer sınıflar içerisine alınamayan maddelerdir. Bu maddeler solunduklarında toz halinde zarar veren yada yandıkları zaman diyoksin oluşturan maddelerdir. Ayrıca taşınmaları sırasında tehlike oluşturan her türlü maddede bu sınıf içindedir. Özellikleri nedeniyle çok değişken yapılara sahiptirler. Sıcaklık derecesi arttırılmış olan maddeler, zararlı maddeler, insan sağlığı için zararlı olan atıklar veya denizi kirletme riski olan maddeler bu sınıf içerisinde bulunmaktadır. Bu maddelerin taşımalarında istif koşulları daha özeldir. Diğer yüklerde ayrı tutulmalıdır. Personel alanlarından uzakta istiflenmeli ve ambalajlarının gerektirdiği ortamlarda tutulmalıdırlar. Yüklerin nasıl istiflenmeleri gerektiğini bildiren kurallarında dikkatli şekilde uygulanması oldukça önemlidir. Yükün özelliğine göre taşıma kuralları değişmektedir.
IMDG Koduna Göre Diğer Tehlikeli Maddeler İçin Kullanılan Etiket
