Gabya - Özlem Çakmak TAŞIMA YÖNTEMLERİ
1-)SÜRÜKLEYEREK TAŞIMA YÖNTEMLERİ
Sürükleyerek taşıma yöntemleri, hasta veya yaralının genellikle enkaz altından ve tünel gibi dar alanlardan çıkarılmasında kullanılır. Ayrıca ilk yardımcı, fiziksel güç kapasitesini de değerlendirmeli, iri ve kilolu hasta veya yaralıları bu yöntemle taşımalıdır. Sürükleme yöntemi, genellikle ilk yardımcının yalnız olduğu, hasta veya yaralının omurga yaralanması şüphesinin bulunmadığı durumlarda kullanılmalıdır.
a-)Koltuk Altından Tutarak Sürükleme
Hasta veya yaralının baş tarafından tutularak sürükleneceği durumlarda, hasta veya yaralı, koltuk altından kavranmalı, kıyafetlerinin omuz kısmından tutulmalı ya da battaniyeye yerleştirilmeli ve geriye doğru sürüklenmelidir.
- Hasta veya yaralının elleri, önde birleştirilmeli ya da el bilekleri, kemer ya da pantolonunun içine yerleştirilmelidir.
- Hasta veya yaralının baş kısmına geçilmelidir ve yakın mesafede durulmalıdır.
- İlk yardımcı, hasta veya yaralının baş kısmına çömelmelidir.
- Hasta veya yaralının koltuk altından (battaniye, kıyafetler) tutulmalıdır.
- Hasta veya yaralının baş, boyun ve gövde ekseni bozulmadan hasta veya yaralı geriye doğru sürüklenmelidir.
b-) Ayak Bileklerinden Tutarak Sürükleme
Hasta veya yaralı, ayak bileklerinden kavranarak veya battaniyeye yerleştirilerek geriye doğru sürüklenir.
- Hasta veya yaralının elleri, önde birleştirilmeli ya da el bilekleri, kemer ya da pantolonunun içine yerleştirilmelidir.
- Hasta veya yaralının ayak kısmına geçilmeli ve yakın mesafede durulmalıdır.
- İlk yardımcı, hasta veya yaralının ayak kısmına çömelmelidir.
- Hasta veya yaralının ayak bileklerinden tutulmalıdır.
- Hasta veya yaralının baş, boyun ve gövde ekseni bozulmadan hasta geriye doğru sürüklenmelidir.
c-)İtfaiyeci Yöntemiyle Sürükleme
İtfaiyeci yöntemi ile sürükleme, hasta veya yaralının dar ve geçiş güçlüğü olan yerler ile gaz ve duman dolu ortamlardan çıkarılmasında kullanılır. Hasta veya yaralının bilinç durumuna göre çevreden temin edilen kravat, eşarp gibi malzemeler ile el bilekleri birleştirilerek bağlanır. Bağlanan bilekler, ilk yardımcının boynundan geçirilerek hasta veya yaralı taşınır.
- Hasta veya yaralı, sırtüstü yatar pozisyona getirilmelidir.
- İlk yardımcı, iki dizi yan taraflarında olacak şekilde hasta veya yaralının üzerine çömelmelidir.
- Bilinç yok ise hasta veya yaralının el bilekleri birleştirilerek bağlanmalıdır.
- Hasta veya yaralının elleri, ilk yardımcının boynundan geçirilmelidir
- İlk yardımcı, hasta veya yaralının üzerine eğilmelidir.
- İlk yardımcı, dizleri üzerinde, sırtını gergin tutarak yükselmelidir.
- İlk yardımcı, hasta veya yaralıyı ileriye doğru sürüklemelidir.
2-)ARAÇ İÇİNDEN ÇIKARMA(RENTEK MANEVRASI)
Rentek manevrası, kaza geçirmiş hasta veya yaralının, omuriliğine zarar vermeden araç içinden çıkarılmasında uygulanır. Araçta yangın, patlama gibi tehlikeli bir durum söz konusu olduğu durumlarda, hasta veya yaralının bilincinin kapalı olduğu, solunum ve dolaşımının olmadığı durumlarda, hasta veya yaralı, araç içerisinden rentek manevrası ile çıkartılmalıdır. İlk yardımcı;
- Olay yerinin güvenliğini ve kendi can güvenliğini sağlar.
- Hasta veya yaralının bilincini kontrol eder.
- Acil tıbbi yardım (112) ister. 112’nin aranması konusunda çevredekilerden yardım isteyebilir.
- Yaralının ABC’sini değerlendirir.
- Takılı ise emniyet kemerini çıkarır.
- Ayaklarının pedalların arasına sıkışıp sıkışmadığını kontrol eder.
- İlk yardımcı, yaralının kendisine yakın olan kolunu, diğer koltuk altından geçirir ve yaralıyı el bileğinden kavrar.
- İlk yardımcı, yaralının (kendisine yakın olan koltuk altından kolunu geçirerek) çenesini kavrar.
- İlk yardımcı, baş ve boynu sabitler, yaralıyı kendi göğsünün üzerine yaslar.
- İlk yardımcı, yaralının gövdesini, kendi uyluk kısmına yaslar. Baş, boyun ve gövde eksenini hareket ettirmeden bir bütün hâlinde yaralıyı araçtan dışarı çıkarır.
- Baş, boyun ve gövde eksenini koruyarak yavaşça yere yerleştirir
Yaralı, araca sıkışmış ve kurtarılamıyorsa kurtarma ekibi beklenmelidir.
