Hakan KAPLAN Limanlarda Yük Elleçlemesi Sırasında Denizin Kirlenmesi
Ticaret gemileri arasında dökme yük gemilerinin bir alt basamağı olan, kuru dökme yük gemileri: kuru (tahıllar, gübre, fosfat ve cevherler) veya yaş (kimyasallar, rafine petrol ürünü) benzeri dökme yükler taşır. Dökmeci yük olarak da bilinen bu gemiler tek güverteli ve geniş ambar ağızlı olarak yapılır. Ambar ağızlarının geniş olmasının en önemli nedeni yükün sevkini daha kolay ve hızlı bir şekilde yapmaktır. Kuru dökme yük gemileri enine kesitleri sekizgen oluşturan bir yapıdadır.
Dökme kuru yük gemilerini boyut olarak da çeşitlendirmek mümkündür. Boyutlarına göre de en küçük olarak Coasterler(250-5000 DWT),Mini Bulkers (5000-10.000 DWT), Handysize (10.000-40.000 DWT), Handymax veya Supramax (40.000-60.000 DWT), Panamax (60.000-80.000 DWT Panama kanalından geçebilecek boyuttakiler için), capesize(Panama ve Süveyş kanalından geçemeyecek kadar büyük 110.000-200.000 DWT) şeklinde sıralanabilir. Dökme kuru yük gemileri için çeşitli yüklenme ve tahliye şekilleri mevcuttur. Örnek vermek gerekirse flanş borularla da yüklenmesi gerçekleşebilmektedir.
Çevrenin kirlenmemesi ve güvenli bir yükleme boşaltma için oluşturulan resmi gazete de 31.12.2005 tarihinde yayınlanan DÖKME YÜK GEMİLERİNİN GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE YÜKLENMESİ VE BOŞALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK sayesinde biraz da olsun denetlenebilmiştir.
Çeşitli yükler arasında çimento cürufu, kömür cevherleri, petrol yapısındaki katı maddeler, ve çeşitli kimyasal katı ve sıvı maddeler, yükleme ve boşaltma işlemi sırasında gözden kaçan sebepler,yükleme ve tahliye sırasında dökülen yükün yanlış ıslah edilişi, ambar temizlikleri sonrası ambarın yıkanması vs. otoritelerin veya kaptanların ihmalleri nedeniyle doğaya karışmakta ve doğaya karışması nedeniyle de ekolojik dengeyi sıkıntıya sokmaktadır. Bu konuda yayınlanan mevzuat gereği IMO kurallarıyla da baskılanan yükleme ve boşaltma işlemleri daha küçük gemilerde daha serbest bırakılıyor ve çevre başta küçük küçük daha sonra diğer etkenlerle de birleşerek büyük tahribatlara yol açabiliyor.
Dargeb içerik yazar Recep Fuzuli Özsoylu
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/D%C3%B6kme_y%C3%BCk_gemileri
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=9771&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
