Argonaut - Behzat Barış Uzungenç Bugün, yıkılmakta olan bir devletin halkının dünyaya kafa tuttuğu o büyük destanın yıl dönümü. 18 Mart 1915’te kazanılan zafer, kurtuluşa giden yolun ilk adımı oldu.
Çanakkale Boğazını ve İstanbul’u ele geçirmeyi amaçlayan itilaf devletleri, 1915 yılı Şubat ayında saldırılara başladı.
Dönemin en gelişmiş deniz kuvvetleri, Çanakkale Boğazı’nda ilerliyordu. Karşılarında ise vatanı savunmak için son ana kadar çarpışmaya hazır Osmanlı halkı vardı.
Mehmetçik ve düşman donanması, 18 Mart 1915 günü karşı karşıya geldi. Türk topları, Nusret Mayın Gemisi’nin denize döşediği mayınlar, art arda patladı. Düşman bozguna uğratıldı.
İlk zafer, deniz savaşlarıyla kazanıldı. Ağır bir yenilgiye uğrayan itilaf devletleri, bu kez Gelibolu Yarımadası’na kara çıkarması yaparak saldırıya devam etti. 25 Nisan 1915’te başlayan Çanakkale Kara Savaşları 7-8 ay devam etti. Atatürk ve komutasındaki Mehmetçik, Arıburnu, 1. Anafartalar, Conkbayırı ve 2. Anafartalar’da zafer üstüne zafer kazandı.
Milletin canı pahasına verdiği mücadelenin zaferle taçlandığı savaşta düşman orduları Çanakkale’yi geçemedi. Batı’yı dize getiren bu zafer tarihin akışını değiştirirken, bu topraklarda yaşayan milyonlara Kurtuluş Savaşı’nı müjdeleyen büyük bir uyanışın da kapısını araladı.
İngiliz ve Fransız donanması, 18 Mart’ta Türk topçusu ve Çanakkale Boğazı’na döşenen mayınlara takıldı ve daha ileri gidemedi.
Peki bu deniz zaferinin kazanılmasında çok büyük rol oynayan Nusret mayın gemisi nedir?
Nusret, I. Dünya Savaşı Çanakkale Deniz Savaşlarında büyük bir başarı göstermiş olan mayın gemisidir. Asıl ismi Nusrat olan ama zamanla Nusret olarak kullanılan gemi, 1911 yılında Almanya’nın Kiel şehrinde kızağa çekildi ve 1913 yılında Osmanlı Donanması’na katıldı.
1915 ilkbaharında uzun süredir Boğaz’ın girişindeki tabyaları bombalayan, keşif uçuşlarıyla ve mayın temizleme gemilerinin faaliyetiyle saldırıya geçeceği kesinleşen Müttefik Donanması artık saldırı için gün sayıyordu. Müstahkem Mevkii Komutanlığı 26 mayını Karanlık Liman’a dökme kararı aldı.
7 Mart’ı 8 Mart’a bağlayan gece Nusret mayın dökücü gemisi Yüzbaşı Tophaneli İsmail Hakkı Bey ve Müstahkem Mevkii Mayın Grup Komutanı Yüzbaşı Hafız Nazmi (Akpınar) Bey komutasında düşman gemilerinin projektörlerine aldırmadan Anadolu yakasındaki Erenköy’deki Karanlık Liman’a mayınlarını bıraktı.
Ertesi günlerde İngilizler deniz ve hava keşifleri yapmış ama mayınları bulamamışlardır.
Nusret’in döşediği mayınlar 18 Mart 1915’te Çanakkale harekâtının kaderini değiştirmiş, ona “dünyanın en ünlü mayın gemisi” unvanını kazandırmıştı. Nusret ‘in mayınları 639 kişilik mürettebatıyla Bouvet, onun ardından HMS Irresistible ve HMS Ocean zırhlılarını sulara gömmüştü.
Çanakkale deniz zaferi, büyük ölçüde Nusret sayesinde kazanılmıştır.
Nusret Mayın Gemisi Nusret Mayın Gemisi
KAYNAKÇA:
1. WİKİPEDİA (Nusret) ERİŞİM ADRESİ: https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Nusret
2. SÖZCÜ GAZETESİ (18/03/2022) “Çanakkale geçilemedi tarihin akışı değişti” ERİŞİM ADRESİ: https://www.google.com/amp/s/www.sozcu.com.tr/2022/gundem/canakkale-gecilemedi-tarihin-akisi-degisti-7017786/amp/
