İLK YARDIM-14(KANAMA TÜRLERİ)

                                                DIŞ KANAMALAR

Kan, insan vücudunda damarlar içinde dolaşan sıvıdır. Yetişkin insan vücut ağırlığının
1/13- 1/15’ini kan oluşturmaktadır. 70 kg olan bir insanda 5– 6 litre kan vardır. Kanın %
55’ini oluşturan plazma; dokular için gerekli besin maddeleri, iç salgı ürünleri, enzim,
vitamin ve diğer önemli maddeleri içerir. Kanın % 45’i şekilli elementlerden oluşur. Bunlar;
alyuvarlar, (eritrositler) akyuvarlar, (lökositler) ve trombositlerdir.

1-)KANAMA

Kanama, damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun içineveya vücudun dışına) doğru akmasıdır.

Vücutta dolaşan kan miktarında herhangi bir nedenle (hastalık, çarpma, düşme,
kesilme vb.) kayıplar oluşabilir. Toplam kanın % 10’u kaybedilirse (yetişkinde ortalama 600
ml, çocukta 200– 300 ml, bebekte 30- 35 ml) vücut bu kaybı dengeleyebilir. Kan kaybı,vücuttaki kan miktarının % 20’sini aşarsa hayati tehlike görülür.

Kanamaya neden olan durumlar:

• Doku ve organlarda ortaya çıkan kesilme, ezilme gibi yaralanmalar,
• Kemik yaralanmaları sonucu görülen kırık, çıkık ve burkulmalar,
• Aşırı basınç değişiklikleri (vurgun hastalığı, akut dağ hastalığı),
• Verem, mide ve barsak ülseri, yüksek tansiyon vb. hastalıklar kanamaya neden
  olan durumlardır.

Kanama her zaman çok ciddi olmayabilir. Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara
bağlı olarak gelişir. Bunlar:

• Kanamanın hızına
• Vücutta kanın aktığı bölgeye
• Kaybedilen kan miktarına
• Kişinin fiziksel durumuna
• Kişinin yaşına göre değişir

KANAMA ÇEŞİTLERİ

Kanamalar. kanın aktığı bölgeye ve kanayan damarın özelliğine göre sınıflandırılır.

VÜCUTTA KANIN AKTIĞI BÖLGEYE GÖRE KANAMALAR

Vücutta, kanın aktığı bölgeye göre kanamalar üçe ayrılır:

• Dış kanamalar: Yaradan vücut dışına doğru olan kanamalardır.
• İç kanamalar: Kanın vücut boşluklarına aktığı kanama türüdür. Kanama gözle
  görülemez.
• Diğer kanamalar: Kulak, burun, ağız, anüs ve üreme organlarından olan
  kanamalardır.

KANAYAN DAMARIN ÖZELLİĞİNE GÖRE KANAMALAR

Kanamalar meydana geldiği damarın özelliğine göre üçe ayrılır:

• Atardamar (arter) kanaması: Atardamarlarda meydana gelen kanama, açık ve
  parlak kırmızıdır. Kalp atımları ile uyumlu olarak fışkırır tarzda, kesik kesik
  akar. Bu kanamanın durdurulması zordur.
• Toplardamar (ven) kanaması: Toplardamarlarda meydana gelen kanamalar,
  koyu renklidir, fışkırma yoktur ve sürekli akar. Bu çeşit kanamalar daha kolay
  durdurulur.
• Kılcal damar (kapiller) kanaması: Kılcal damarlarda olan kanama devamlı ve
  sızıntı şeklindedir.