Gemiciliğin Dili

Gemicilikte Kullanılan Genel Terimler

VİRA(HEAVE): Irgat ve vinçlerle zincir, halatları çekmek için verilen komuttur.

MAYNA(HAUL DOWN): Bir şeyi halatlar ve palanga yardımıyla aşağıya indirmek için verilen komuttur.

VOLTA(ROUND TURN): Halatı bir yere sarmak veya babaya, koçboynuzuna kuralına uygun şekilde bağlamaktır.

FORA(LET GO): Bir yere bağlanmış veya donatılmış halat veya donanımın çözülmesi dağıtılması anlamına gelen komuttur.

BANDO(LET FLY): Bir yükün veya mataforadaki vasıtanın indirileceği yere bir anda bırakılması için verilen komuttur.

TOKA(CLOSE UP): Bir cismin istenilen mevkiye kadar çıkarılmasıdır. Bir sancağın şapkaya kadar çekilmesidir.

ARYA(DOWN FROM ALOFT): Bir halat vasıtasıyla yukarıdaki bir yere çekilmiş olan seren, yelken, flama, işaret sancağı ve milli bayrakların aşağıya indirilmesi işlemidir.

MEZESTRE(HALF MAST): Toka edilmiş bir sancağın yarıya kadar indirilmesine denir.

ALABORA(OVERTURN): Bir gemi veya vasıtanın yan yatarak devrilmesine denir.

ALBORA(CROSS A YARD): Vasıta veya yükleri mayna/vira ederken matafora ve dikmelerin içeri veya dışarıya çevrilmesine denir.

ALARGA(KEEP OFF): Bir gemi veya deniz aracının sahilden açıkta bulunması durumuna denir.

KAPELA: Gemilerdeki cihazları rutubetten ve yağmurdan korumak için üzerlerine geçirilen branda kılıflara denir.

KAPELA MUŞAMBA(COVER CLOTH): Cihazların kapelalarının örtülmesi için verilen komuttur.

ABORDA(ALONGSIDE): Bir gemi veya deniz aracının rıhtıma, diğer bir gemi veya deniz aracı üzerine bordadan yanaşmasıdır.

AVARA(GO ON): Bir gemi veya deniz aracının yanaşmış olduğu mevkiden hareket edip açılmasıdır.

ALESTA(STAND BY): Uyarma amacıyla kullanılan bir deyimdir. Yapılacak veya yaptırılacak işin hazırlığı için verilen bir komuttur.

KAŞKAVAL(FİD): Halatın, zincirin hareketini durdurmak veya bir yere sabitleştirmek için kullanılan siğillere denir.

NETA(CLEAR): Tertip ve düzen anlamında kullanılan terimdir.

Halat İşlerinde Kullanılan Kumandalar ve Terimler

VİRA ETMEK: Bir halatı çekmek veya diğer çımasına yük vurulmuş halatı yükseltmektir.

VİRA(HEAVE): Yukarı çekmek, yükseltmek için verilen komuttur.

HİSA(HOİST AWAY): Kaldırma, yükseltme

HİSA ETMEK: El ile çekmek, kaldırmak veya yükseltmektir.

LAŞKA ETMEK(SLACK AWAY): Babalara volta edilen veya elde tutulan halatı ağır ağır kaçırmaktır.

AGANTA(HANG ON): Boş verilmekte olan halatın tutulması için verilen komuttur.

DESTE(BAR TAUT): Zincir ve halatların gerilmesi durumudur.

GAMBA(KİNK): Halat ve zincirler üzerinde meydana gelen düğüm, volta veya burulmadır.

KALOMA(SCOPE OF CABLE): herhangi bir halata veya zincire istenilen miktar boş vermektir.

FORA(LET GO): Halatları çözmek için verilen komuttur.

LAVA(PULL): Bir halatı çekmeye denir.

YÜRYA(HAUL AWAY): Bir halatın bir çok gemici tarafından aralıksız olarak hızla çekilmesidir.

BOŞ KOY: Deste durumdaki bir halatın bir miktar boşlanmasıdır.

BOŞ AL: Boşalan bir halatın üzerine yük bindirmeden gergin duruma getirilmesidir.

Demir İşlerinde Kullanılan Terimler

FUNDO(LEY GO THE ANCHOR): Atılmaya hazırlanmış, yalnız maça ile bağlantısı bulunan demirin bu bağlantısını keserek, denize akıtmak için verilen komuttur.

AKOVA(AWASH): Irgat üzerinde fundaya hazır olarak bulunan ve demir memesinin su ile temasta bulunduğu durumdur.

SANSABOSA(TO RİDE CASY): Derin sularda demirleneceği zaman ırgat vasıtasıyla demiri belirli bir miktar aşağıya indirerek, derin suyu sığ su yapma işlemidir.

SALPA(SHORT STAY): Demirin deniz dibinden kurtulup doğrulması ve ağırlığının zincir üzerine binmesi halidir.

APİKO(APEAK): Vira demir sırasında zincir deniz derinliğine eşit uzaklıkta kaldığı ancak, demirin deniz dibinde yatık durumda bulunma halidir.

ABOSA(AVAST): Fundo veya vira demirden sonra zincirin emniyete alınması bosaya vurulması amacıyla verilen kumandadır.

SUGA(TİGHTEN A NOPE): Fundo demir sırasında zincirin akışını kontrol altında tutmak için kastanyolanın sıkılması amacıyla verilen kumandadır.