Uluslararası Denizcilik sözleşmeleri -1

Sözleşme nedir? Sözleşme taraflar arasındaki bir anlaşmanın yazıya dökülmüş halidir.  Uluslararası sözleşmelerin en önemli amacı zorlayıcı kurallar ile dünyada oluşabilecek farklılaşan kuralların önüne geçerek kargaşa ve anlaşmazlıkların önüne geçmektir.

Denizlerde de birtakım sorunlar ve anlaşmazlıklar bazı Uluslararası sözleşmeler ile güvence altına alınmıştır.

Bunlar;

SOLAS

COLREG

MARPOL

Detaylı olarak bakacak olursak;

SOLAS: “ Safety of life at sea”  yani Türkçe olarak “Denizde can ve mal güvenliği sözleşmesi” dir.İlk olarak 1914 yılında “Tıtanıc” gemi kazasında kabul edilmiştir.  SOLAS  1974 yılında IMO teşkilatına üye devletler ile imzalanmış ve 1980 yılında yürürlüğe girmiştir. Sözleşe on iki bölümden oluşur ve yük, seyir güvenliğinden can kurtarma teçhizatlarının standarlarına ve çalışma alanlarına kadar olabilecek her türlü can ve malı güvence altına almaktadır. ISM ve ISPS kodları SOLAS’a tabidir.

COLREG: “Convention on the International Regulations for Preventing the Collusions” yani çatışmayı önleme tüzüğü  Uluslararası Denizcilik örgütüne üye ülkeler tarafından 1972 yılında imzalanmış beş yıl sonra  1977 tarihinde yürürlüğe girmiştir. COLREG’in temel amacı denizce çatışmayı önlemek ve çatışmadan kaçınmaktır.  COLREG bölümlerden oluşmuştur. Buna yönelik olarak bazı standartlar oluşturmuştur. COLREG’e tabi deniz araçları, çatışmayı önlemek için yapılacaklar( manevra ve seyir kuralları,  gösterilmesi zorunlu ses, ışık, fener ve ve şekiller muafiyetler, genel kurallar) çatışma türleri, trafik ayrımı vb. unsurlar sözleşme tarafından düzenlenmiştir.

MARPOL: “Marıne Pollutıon Preventıon” yani Marpol ( Deniz kirliliğini önleme sözleşmesi) 1973 yılında anlaşmaya varılarak imzalanmış ardından 1978 yılında tekrardan düzenlenmiştir. Türkiye MARPOL’e 1990 yılında üye olmuştur. Sözleşme atıkların depolanması ve imhası, kirliliği önleme gibi unsurları düzenler. Sözleşme toplamda 6 adet ekten oluşmaktadır. I ve II eklere katılım zorunlu geri kalan eklere katılım ise isteğe bağlı kılınmıştır. Zorunlu eklere 138 ülke katılmıştır ve bu dünya filolarının %98’ni oluşturmaktadır.

Dargeb içerik yazarı Bilal Aktaş